Liczba zmian w biznesie rośnie w zatrważającym tempie. Reguły gry zmieniają się pod wpływem kryzysów (ekonomicznych, politycznych czy zdrowotnych jak w dobie COVID), wdrażania nowych technologii (np. zastępowalność branż przez AI) czy wymiany pokoleń. W obliczu zmieniającego się świata biznesu liderzy muszą zwinnie dostosowywać swoje podejście, by skutecznie osiągać cele wraz z zespołem.
Lider przyszłości musi nieustająco aktualizować swoje kompetencje, wykorzystywać potencjał coraz bardziej różnorodnych pracowników, dbać nie tylko o wyniki ale też dobrostan i skutecznie radzić sobie w nowych modelach pracy.
Jakich umiejętności potrzebuje lider przyszłości?
Kluczowe kompetencje liderskie ewoluowały w czasie. Niegdyś wystarczyło organizować stanowiska pracy – ale dziś od lidera wymaga się czterech pogłębionych kompetencji:
Umiejętne wykorzystania wachlarza narzędzi komunikacyjnych
Niegdyś liderowi wystarczyły bazowe umiejętności jak feedback – ale dziś potrzeba całego wachlarza kompetencji inteligencji emocjonalnej. Lider musi budować środowisko zaufania, sprzyjające otwartej komunikacji. Coraz większą rolę gra też elastyczność komunikacyjna, czyli umiejętne dobranie narzędzi do potrzeb. Lider musi być niekiedy instruktorem, trenerem coachem i mentorem. Stworzono nawet termin Adaptive Leadership, który podkreśla że skuteczni liderzy potrafią płynnie przechodzić między poszczególnymi stylami. Lider musi być też mediatorem i umieć poradzić sobie z oporem, konfliktami i problemami w zespole.
Motywujące stawianie celów
Dziś nie wystarczy samo ustalanie SMART targetów – lider musi umieć wypracować je wraz z zespołem i przekazać w motywujący sposób. Ważna jest też równowaga przy nadzorowaniu i sprawdzaniu ich wykonania– by nie mikro zarządzać ale też nie tracić kluczowych kamieni milowych z oczu.
Budowanie nastawienia na rozwój
Lider musi dbać o tzw. Growth Mindset, czyli otwartą, proaktywną postawę zespołu. Minęły czasy w których wystarczyły same roczne targety – teraz warto przeprowadzić z pracownikiem rozmowę rozwojową, pomóc mu stworzyć jego ścieżkę kariery i motywować go w drodze do rozwoju. Lider powinien też sam być inspiracją i nieustająco poszerzać swoje kompetencje
Przezwyciężanie dysfunkcji zespołowych
Dobry współczesny lider wie, że efekty pracy zespołowej zależą nie tylko od narzędzi pracy, ale też kultury zespołu. Mierzył to Patrick Lencioni w swojej bestsellerowej książce „5 dysfunkcji pracy zespołowej” uczulając liderów na luki w zaufaniu, nierozwiązane konflikty, wynikające z tego niskie zaangażowanie i niechęć do brania odpowiedzialności, które finalnie oznacza, że zespół mówi o wynikach, ale ich nie dostarcza. Lider dziś musi dostrzec pierwsze oznaki tych dysfunkcji i umiejętnie im zapobiegać.
Wykorzystanie różnorodności – jak i dlaczego warto być inkluzyjnym liderem?
Współczesne środowiska pracy są coraz bardziej zróżnicowane – pod względem pokoleniowym, płci, kulturowym czy nawet neuroróżnorodności. Dlatego umiejętność zarządzania różnorodnym zespołem to nie tylko modny trend, ale źródło innowacji i lepszych decyzji.
Korzyści z inkluzyjnego prowadzenia zespołów
Zdecydowanie warto wykorzystać siłę różnorodności. W inkluzyjnym zespole mamy większą szansę na zaangażowanie pracowników, ponieważ każdy czuje się doceniony i uwzględniony. Takie podejście wzmacnia innowacyjność dzięki różnorodnym perspektywom i pomysłom. Poprawia efektywność współpracy, eliminując bariery komunikacyjne i budując wzajemne zaufanie. Przyczynia się do lepszego rozwiązywania problemów, gdyż różnorodność doświadczeń pozwala na bardziej wszechstronne podejście. Wreszcie, pozytywnie wpływa na wizerunek firmy, przyciągając talenty oraz budując kulturę organizacyjną opartą na szacunku i równości.
Kim jest inkluzyjny lider?
Lider, który motywuje i wydobywa potencjał całego zespołu musi skutecznie włączać różnorodne perspektywy. Świadomie buduje kulturę. W której każdy czuje się istotny, doceniony i nieodzownym elementem zespołu. Kluczowe umiejętności inkluzyjnego lidera to:
- samoświadomość – by nie pozwalać uprzedzeniom dyktować reguł gry w zespole
- transparentne zasady – inkluzyjny lider stosuje sprawiedliwą politykę, argumentuje i podejmuje decyzje w fair sposób
- szybka reakcja – inkluzyjny lider reaguje na przejawy dyskryminacji, klarownie dając przykład całemu zespołowi.
- partycypacyjny styl podejmowania decyzji w decyzjach – współczesny lider dba o inkluzyjny język i regularnie włącza i pyta o zdanie cały zespół.
Nawet jeśli brakuje nam tylko jednej z nich, warto świadomie uzupełniać swoje kompetencje.
Dbałość o wellbeing – dlaczego to priorytet lidera przyszłości?
W dzisiejszym świecie rośnie wiedza i świadomość problemów psychicznych i ich ogromnego wpływu na wydajność zespołów – wypalenie zawodowe zostało nawet uznane przez WHO za jednostkę chorobową! Dlatego by dziś prowadzić wydajne zespoły z niską rotacją, lider musi dbać o dobrostan psychiczny. Do jego kluczowych działań w tym obszarze należą:
Promowanie zdrowego łączenia pracy i życia prywatnego
Skończyły się czasy, w których siedzenie po nocach jest oznaką zaangażowania! Świadomy lider dba o długofalową energię w zespole. Dba o obłożenie praca tak, by po okresach przeciążenia następowało wyciszenie i umożliwia model pracy, który pozwala dostarczać wyniki, ale i łączyć pracę z życiem prywatnym. By to było możliwe, lider demonstruje samym sobą zdrową równowagę – od regularnego wykorzystywania urlopów, przez zdrowe godziny pracy aż po respektowanie czasu prywatnego pracowników.
Reagowanie na oznaki wypalenia
Współczesny lider jest blisko pracowników i nie boi się spytać o obłożenie pracą czy poziom energii. Zwraca uwagę na nastroje w zespole, sprawdza, czy ludzie radzą sobie z wyzwaniami i jest gotów by wkroczyć i wesprzeć zespół w poszukiwaniu rozwiązań
Budowanie świadomości dookoła zdrowia psychicznego
Lider przyszłości wie, jak działa stres, jakie czynniki wpływają na dobrostan i edukuje swoich współpracowników. Mówi o dostępnych narzędziach w ramach wellbeingu, jakie oferuje organizacja (od webinarów przez aktywności fizyczne aż po dostęp do opieki psychologicznej) i wspiera pracowników w ich wykorzystaniu.
Skuteczne zarządzanie zespołem hybrydowym, rozproszonym i zdalnym
W dobie post-pandemicznym karierę robią nowe modele pracy – większość zespołów globalnie funkcjonuje w jakimś procencie w pracy zdalnej a sama możliwość pracy z domu jest kluczowym wymaganiem współczesnych kandydatów. Dlatego skuteczni liderzy muszą dostosować swoje umiejętności do nowego środowiska pracy. Kluczowe w tym obszarze będą umiejętności budowania zaangażowania zdalnego (przez indywidualne podejście, regularne spotkania z kamerami i odpowiedni flow spotkań zespołowych) oraz klarowna komunikacja asynchroniczna (umożliwiająca wykonywanie pracy we własnym tempie a nie na zespołowych spotkaniach). Dobry lider zdalnego lub hybrydowego zespołu potrafi też rozliczać z postępów poprzez rezultaty, a nie obecność przed ekranem – odchodząc w ten sposób od paradygmatu praca = 8h przed laptopem.
Podsumowanie – wyzwanie przed współczesnym liderem
Oczekiwania stawiane liderom dziś rosną i wielu z nas, patrząc na powyższą listę, od razu zauważa swoje braki. Trzeba wykazać się empatią, stanowczością, decyzyjnością budowaniem motywacji, zadbać o dobrostan i dostosować to wszystko do nowego stylu pracy. Taką listę wyzwań można by jeszcze mnożyć. Dlatego tym bardziej warto spędzić czas na rozwoju swoich kompetencji – dobre przygotowanie się do wymagań rynku pracy to szansa na długotrwała i satysfakcjonującą karierę.
